Wynagrodzenie pracowników podawane w umowie o pracę zazwyczaj określane jest kwotą brutto. W praktyce wypłata, która trafia do pracownika, jest zdecydowanie niższa. Fakt ten wynika z obliczenia obciążeń wynagrodzenia i pomniejszenia go o składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz podatek dochodowy. Wyliczanie obciążeń możesz zlecić naszym specjalistom, którzy zajmą się comiesięcznym przygotowywaniem listy płac. Dzięki temu możesz odciążyć swój dział kadr i płac lub przekazać nam również jego pozostałe zadania i całkowicie z niego zrezygnować.
W skład wynagrodzenia pracownika brutto wchodzi kwota zasadnicza, premie, dodatki, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, wynagrodzenie chorobowe oraz ekwiwalent za urlop. Od wszystkich wymienionych składników pracodawca zobowiązany jest do odprowadzenia składek ZUS. Podczas wyliczania obciążeń warto jednak wziąć pod uwagę, że nie wszystkie dodatki do pensji podlegają obligatoryjnemu oskładkowaniu. Z wymogu tego zwolnione są:
Podczas ustalania wynagrodzenia netto, a więc kwoty do wypłaty dla pracownika, należy odjąć od uzyskanego przychodu pracownika wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne. Nie każdy zdaje sobie jednak sprawę, że tylko niektóre z nich są finansowane bezpośrednio z wynagrodzenia pracownika. Część składek odprowadza również z własnych środków pracodawca i są one ustalane na podstawie wynagrodzenia brutto.
Podczas wyliczania wynagrodzenia do wypłaty dla pracownika, należy uwzględnić również potrącenie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jej stawka wynosi dokładnie 9% wynagrodzenia brutto pomniejszonego o składki odprowadzone na ubezpieczenia społeczne. Zdarza się, że w przypadku niewielkich wynagrodzeń u pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy składka zdrowotna ogranicza się do wysokości zaliczki na podatek dochodowy.
Przystąpienie do Pracowniczych Planów Kapitałowych jest dobrowolne, jednak każdy pracownik, który zdecyduje się na ten ruch, powinien liczyć się z kolejnymi odliczeniami. Wyliczone obciążenia pobierane są z wynagrodzenia netto pracownika i przekazywane do wybranej instytucji finansowej.
Wpłata podstawowa dla uczestnika PPK wynosi 2% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Pracownik może także zadeklarować kwotę dodatkową, której wartość nie może przekroczyć 2%. Warto również pamiętać, że składki emerytalno-rentowe finansowane przez pracodawcę stanowią w świetle prawa przychód dla pracownika, dlatego podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Znajduje to swoje odzwierciedlenie w wynagrodzeniu netto.
Jak wyliczyć wynagrodzenie? Wiele zmian w tej kwestii zostało wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu, a każda nowa wersja tego programu dostarcza kolejne modyfikacje w dotychczasowym sposobie przeliczania wynagrodzeń. Do najważniejszych zmian możemy zaliczyć zmianę kształtu skali podatkowej. Kwota wolna od podatku zwiększona została do 30 tys. rocznie, I próg podatkowy – do 120 tys. rocznie, natomiast II próg podatkowy obowiązuje od kwoty 120 tys. rocznie. Uważnie trzeba jednak wczytać się w szczegóły nowych przepisów, bowiem kwota wolna od podatku może być uwzględniona jedynie wtedy, gdy pracownik złoży deklarację PIT-2. Zmieniła się także stawka PIT dla I progu – z dotychczasowych 17% na 12%. Znaczenie ma również to, że jeszcze do końca 2021 roku część składki zdrowotnej (7,75%) można było odliczyć od podatku, natomiast w 2022 roku nie ma już takiej możliwości. Tego typu zmiany istotnie wpływają na wyliczanie wynagrodzenia netto. Z kolei z perspektywy pracodawcy w kwestii kosztów pracownika znaczenie ma również podwyżka minimalnego wynagrodzenia.
Wyliczanie wynagrodzenia netto nie zawsze wymaga odliczenia zaliczki na podatek dochodowy. Niektórzy podatnicy są bowiem objęci tzw. zwolnieniem z PIT, co oznacza, iż w ich przypadku podatek dochodowy nie jest pobierany. Mowa tutaj o osobach, które:
Przy obliczaniu pensji pracownika, który należy do grupy osób zwolnionych z PIT, pomijamy zatem kwestię podatku dochodowego, chyba że pracownik ten w danym roku podatkowym uzyskał przychody w łącznej wysokości przekraczającej 85 528 zł. Reforma podatkowa Polskiego Ładu przewiduje też wyjątkowo ulgowe traktowanie pracujących seniorów, którzy nie pobierają emerytury i rozliczają się skalą podatkową – muszą oni odprowadzać podatek dopiero po przekroczeniu kwoty 115 528 zł.
Obciążenia wynagrodzenia to nie tylko składki ZUS i zaliczka na podatek dochodowy. W przypadku niektórych pracowników będą to również wszelkiego rodzaju potrącenia. Można zaliczyć do nich:
Co istotne, tego typu potrącenia, stanowiące obciążenia wynagrodzenia, mogą zostać pobrane bez zgody pracownika – jedynie w oparciu o tytuł egzekucyjny z klauzulą wykonalności, którym może być:
Jeżeli dany pracownik posiada kilka tytułów do potrąceń, zachodzi pytanie – jakie potrącenia z wynagrodzenia powinny być zaspokajane w pierwszej kolejności? Otóż pierwszeństwo mają należności alimentacyjne, w drugiej kolejności inne tytuły wykonawcze, następnie – udzielone pracownikowi zaliczki pieniężne, a na końcu – nałożone na niego kary finansowe. Trzeba też pamiętać, że wszelkie potrącenia dokonywane są dopiero po odliczeniu obowiązkowych obciążeń wynagrodzeń, czyli składek na ubezpieczenia oraz zaliczki na podatek dochodowy.
W celu zabezpieczenia interesów pracownika, istnieją ograniczenia w zakresie maksymalnych potrąceń. Przykładowo, świadczenia alimentacyjne mogą zająć nie więcej niż 3/5 wynagrodzenia, a zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi mogą zostać pobrane w takiej kwocie, aby dla pracownika zostawało 75% minimalnego wynagrodzenia. A jak rozliczyć wynagrodzenie pracownika, który ma kilka tytułów do potrąceń? Przepisy szczegółowo określają wówczas maksymalne kwoty, jakie w takich sytuacjach mogą zostać pobrane z wynagrodzenia. Rozliczenie jest wówczas jednak bardzo skomplikowane, dlatego warto skorzystać w tym względzie z pomocy profesjonalnej kancelarii rachunkowej. W kancelarii Pietkun możesz liczyć na pomoc specjalistów.
Istnieją też potrącenia w liście płac, które wymagają zgody pracownika. Należą do nich potrącenia na rzecz pracodawcy, ale także i inne, np. w ramach składki na związek zawodowy. Jednak i w takich przypadkach określona jest minimalna kwota, która musi pozostać wolna od potrąceń i wypłacona pracownikowi. Jest to kwota 100% lub 80% minimalnego wynagrodzenia.
Składki od wynagrodzenia, określane również jako składki ZUS albo składki na ubezpieczenie społeczne, odnoszą się do różnego rodzaju składek, które z comiesięcznego wynagrodzenia odprowadzane są do ZUS. W finansowaniu składek partycypuje zarówno pracownik, jak i pracodawca. Wyróżnia się następujące składki ZUS od wynagrodzenia:
Składki wynagrodzenia to jedno, ale pracodawca zatrudniający pracownika na umowę o pracę finansuje mu również Fundusz Pracy (2,45%) oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (0,1%). Całościowe koszty pracownika są jednak większe – pracodawca powinien uwzględnić w nich także koszty z tytułu zapewnienia pracownikowi płatnego urlopu wypoczynkowego czy też koszty związane z wypłatą wynagrodzenia w okresach przestoju, który nie wynika z winy pracownika (art. 81 Kodeksu pracy). W kwestii składek wynagrodzenia trzeba pamiętać też o tym, iż w sytuacji, gdy przychody pracownika będą większe niż 30-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, wygasa obowiązek odprowadzania od nich składek emerytalnych i rentowych.
Kiedy jeszcze pracodawca może być zwolniony z konieczności odprowadzania składek z wynagrodzenia? Na przykład w sytuacji, gdy dany pracownik zatrudniony jest również w innej firmie i pobiera tam wynagrodzenie większe od minimalnego, od którego odprowadzane są już wymagane składki. Mamy wówczas do czynienia z tzw. zbiegiem tytułów do ubezpieczenia. Może się jednak zdarzyć, że część składek nadal będzie musiała być odprowadzana przez pracodawcę, np. pracownik kształcący się w szkole doktorskiej i będący zleceniobiorcą podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu umowy zlecenia, mimo że płatnikiem reszty składek jest podmiot prowadzący szkołę doktorską.
Przy obliczaniu podatku od wynagrodzenia ważne jest zachowanie odpowiedniej kolejności. W pierwszej kolejności od płacy brutto odejmujemy składki na ubezpieczenia społeczne, następnie odejmujemy koszty uzyskania przychodu i dopiero wówczas otrzymujemy kwotę, którą należy wpłacić do urzędu skarbowego w poczet zaliczki na podatek dochodowy. Choć zaliczka ta jest obowiązkowym obciążeniem wynagrodzenia, trzeba wiedzieć, że w pewnych przypadkach jej część może zostać zwrócona. Dzieje się tak, gdy łączna kwota zaliczek płacona w ciągu roku przewyższa wymaganą kwotę lub gdy podatnik uprawniony jest do korzystania z ulg i odliczeń. Aby otrzymać zwrot nadpłaty, pracownik musi wypełnić roczne zeznanie PIT. W ciągu maksymalnie 90 dni od daty złożenia deklaracji pieniądze powinny wpłynąć na jego konto bankowe.
Pracodawcom wiele trudności przysparza też to, jak obliczyć podstawę opodatkowania wynagrodzenia. Pamiętajmy, że istotne znacznie w tym względzie ma rodzaj umowy. Przykładowo, przy zwykłej umowie o dzieło koszt uzyskania przychodu wynosi 20%, natomiast przy umowie o dzieło z przekazaniem praw autorskich wynosi już 50%. Podatek dochodowy w obydwu przypadkach ma tę samą wysokość – 18%, ale odprowadzany jest po uwzględnieniu kosztów przychodu, czyli od 80% albo od 50% całości kwoty.
Przedstawione informacje to tylko niewielka część zawiłości, jakie możemy napotkać na drodze obliczania oskładkowania wynagrodzenia i kwoty, która ostatecznie ma trafić na konto pracownika. Zastanawiasz się jak obliczyć podatek od wypłaty albo nie masz pewności, czy robisz to poprawnie? Nie chcesz tracić wielu godzin na wczytywanie się we wciąż zmieniające się przepisy dotyczące obliczania obowiązkowych obciążeń wynagrodzenia? Umów się do nas na konsultację lub pozwól, by to nasi specjaliści co miesiąc wyliczali wynagrodzenia dla Twoich pracowników. Współpracujemy już z wieloma pracodawcami, zdejmując z nich kłopotliwy obowiązek związany z obliczaniem wynagrodzeń. Dołącz do tego grona – dzięki możliwości współpracy online nie ma znaczenia, gdzie zlokalizowana jest Twoja firma.
BIURO W POZNANIU
ul. Władysława Węgorka 20 lok. 05 60-318 Poznań
GODZINY PRACY
poniedziałek - piątek: 8:00 - 16:00
Dane kontaktowe
nr tel.: +48 786 871 019
mail. sekretariat@pietkunkancelaria.pl
poniedziałek – piątek: 8:00 – 16:00
Dziękujemy za odwiedzenie naszej strony, jeśli jesteście Państwo zainteresowani naszymi usługami księgowymi, kadrowo-płacowymi lub prawnymi i współpracą z nami, zachęcamy do wysłania nam zapytania przez poniższy formularz.
